Nowy przewodnik dotyczący wdrażania EMAS
Decyzja Komisji (UE) 2017/2285 z 6 grudnia 2017 r. wprowadza zmiany w przewodniku użytkownika, w którym określone są działania konieczne do uczestnictwa w EMAS. Organizacje zainteresowane systemem ekozarządzania i audytu (EMAS) otrzymują proste wskazówki i instrukcje „krok po kroku” dotyczące warunków uzyskania rejestracji w EMAS.
Przewodnik został zaktualizowany na podstawie doświadczeń zdobytych w trakcie realizacji EMAS i w odpowiedzi na zapotrzebowanie na dodatkowe wytyczne, takie jak:
- definicja obiektu,
- sposób uwzględniania sektorowych dokumentów referencyjnych,
- wykorzystanie metody doboru próby do celów weryfikacji organizacji posiadającej wiele obiektów.
Obiekt oznacza geograficznie wydzielony obszar, który podlega kontroli zarządczej organizacji, obejmującej działania, produkty i usługi, w tym całą infrastrukturę, wyposażenie i materiały. Obiekt jest najmniejszą jednostką, która ma być uwzględniana do celów rejestracji.
Geograficznie wydzielony obszar to fizyczna ciągłość gruntu, budynków, sprzętu lub infrastruktury, która może ewentualnie być zakłócona przez czynniki zewnętrzne, pod warunkiem że zapewniona jest funkcjonalna i organizacyjna ciągłość działania.
Sektorowe dokumenty referencyjne zawierają następujące elementy:
- najlepsze praktyki zarządzania środowiskowego,
- wskaźniki efektywności środowiskowej dla poszczególnych sektorów,
- kryteria doskonałości i systemy oceny poziomu efektów działalności środowiskowej (w stosownych przypadkach).
Organizacje zarejestrowane w EMAS powinny wykorzystywać odpowiednie elementy sektorowych dokumentów referencyjnych, jeśli są one dostępne dla danego sektora. Wówczas uwzględniają je na dwóch różnych poziomach:
- podczas opracowywania i wdrażania ich systemu zarządzania środowiskowego w świetle wyników przeglądu środowiskowego (art. 4 ust. 1 lit. b);
- podczas przygotowywania deklaracji środowiskowych (art. 4. ust. 1 lit. d) oraz art. 4 ust. 4.
Organizacje powinny również stosować dokumenty referencyjne przy określaniu i weryfikacji celów oraz zadań środowiskowych organizacji, zgodnie z odpowiednimi aspektami środowiskowymi określonymi w przeglądzie środowiskowym. Jednak spełnienie zidentyfikowanych kryteriów doskonałości nie jest obowiązkowe, ponieważ w systemie EMAS ocenę wykonalności kryteriów doskonałości pozostawia się samym organizacjom.
Również wdrożenie i stosowanie wszystkich najlepszych praktyk zarządzania środowiskowego nie jest obowiązkowe, ponieważ w systemie EMAS wykonanie tego pozostawia się samym organizacjom.
Organizacje powinny w szczególności uwzględnić najlepsze praktyki zarządzania środowiskowego oraz kryteria doskonałości (które wskazują poziom efektywności środowiskowej podmiotów osiągających najlepsze wyniki) w celu określenia środków i działań oraz ewentualnie ustalenia priorytetów w celu (dalszej) poprawy efektywności środowiskowej.
Organizacje zarejestrowane w EMAS powinny także wziąć pod uwagę odpowiednie sektorowe dokumenty referencyjne, jeśli są dostępne dla danego sektora, przy opracowywaniu deklaracji środowiskowej.
Oznacza to, że w swojej deklaracji środowiskowej powinny podać w jaki sposób najlepsze praktyki zarządzania środowiskowego oraz, jeżeli są dostępne, kryteria doskonałości, zostały zastosowane przy określaniu środków i działań oraz ewentualnie ustalaniu priorytetów w celu (dalszej) poprawy efektywności środowiskowej organizacji. Jednocześnie elementy sektorowych dokumentów referencyjnych uznane za nieadekwatne w odniesieniu do znaczących aspektów środowiskowych określonych przez organizację w jej przeglądzie środowiskowym nie powinny być ujęte w sprawozdaniu ani opisane w deklaracji środowiskowej.
Metody doboru próby
Jeśli organizacja posiada wiele obiektów może stosować metodę doboru próby, aby weryfikacja była zgodna z prawem i pełnym wdrożeniem systemu zarządzania. Ma to na celu ciągłą poprawę efektów działalności środowiskowej w każdym obiekcie objętym zakresem rejestracji w EMAS.
Stosowanie metody doboru próby jest dozwolone w następujących sektorach gospodarki:
- Finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych,
- Ubezpieczenia, reasekuracja oraz fundusze emerytalno-rentowe, z wyłączeniem obowiązkowego zabezpieczenia społecznego,
- Działalność prawnicza, rachunkowo-księgowa i doradztwo podatkowe,
- Doradztwo związane z zarządzaniem,
- Działalność związana z zatrudnieniem (np. z działalność związana z zasobami ludzkimi, zatrudnienie na czas określony, staż),
- Działalność organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane,
- Działalność związana z administracyjną obsługą biura, włączając działalność wspomagającą,
- Wychowanie przedszkolne i szkoły podstawowe,
- Biblioteki i archiwa.
W stosownych przypadkach, zgodnie z kryteriami kwalifikowalności dla organizacji i na wniosek organizacji, weryfikator środowiskowy może zgodzić się na stosowanie metody doboru próby w celu weryfikacji organizacji posiadającej wiele obiektów.
---
Przewodnik użytkownika EMAS został przygotowany przez Komisję Europejską zgodnie z wymogami określonymi w art. 46 ust. 5 rozporządzenia EMAS. Celem tego dokumentu jest zwiększenie ogólnego uczestnictwa w systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) poprzez ułatwienie organizacjom przystąpienie do systemu.